Afgelopen week ben ik naar de film One Life geweest. Mocht je ‘m nog niet gezien hebben, ik kan ‘m je echt aanraden. Maar neem wel een pakje zakdoekjes mee, want pffff ik werd wel geraakt door de film.

Geraakt door deze film
Zonder dat ik teveel over de inhoud verklap zal ik kort delen waar deze op waargebeurde feiten gebaseerde film over gaat. De film speelt zich af vlak voor de 2e wereld oorlog. Een Engelse jongeman, Nicholas Winton, gaat skiën in Zwitserland en reist eerst naar Praag om daar een vriend te ontmoeten. Tot zijn grote schrik treft hij Praag in rep en roer aan. Een provincie van van toenmalige Tsjechoslowakije, Sudetenland, is net ingenomen door de Nazi’s en vele vluchtelingen zoeken hun heil in opvangplekken in Praag. Deze vluchtelingen leven hier onder extreem erbarmelijke omstandigheden, en vele kinderen zijn zo zwak dat ze de koude winter ziek zullen worden of zelfs niet zullen overleven.

Als Nicholas dit ziet, voelt hij direct de dringende urgentie om hier iets aan te doen en hij besluit alles op alles te zetten om zoveel mogelijk kinderen te redden. Hij maakt een plan en lijst van 1000 kinderen die hij naar Engeland wil brengen en daar (tijdelijk) bij gastgezinnen wil onderbrengen. En hoe hij dat doet, wat hij allemaal moet regelen daarvoor en welke uitdagingen en obstakels hij  daarbij allemaal tegenkomt, dat moet je zelf maar gaan kijken.

Na afloop van de film was ik (en de rest van de zaal) stil en ongelofelijk onder de indruk van de moed, het diepe geloof, het vertrouwen en de wilskracht van Nicolas, maar ook de onvoorwaardelijke liefde van de ouders van de gevluchte kinderen, die het overleven van hun kinderen belangrijker vonden dan hun eigen pijn en verdriet ontroerde me. Wow……..zo mooi!

Een aantal dingen in deze film raakte mij in het bijzonder en zou ik graag met je willen delen:

Moed, geloof en vertrouwen – de ingrediënten om uitdagingen aan te gaan
Wat een enorme indruk op mij heeft gemaakt in deze film is hoe moed, ergens echt diep van binnen echt in geloven, vertrouwen en natuurlijk ook wilskracht en doorzettingsvermogen ingrediënten zijn die je in staat kunnen brengen om onhaalbaar lijkende dingen, haalbaar en realistisch te maken. Deze Nicholas geloofde zo in het slagen van zijn plan, en liet zich door niks en niemand weerhouden om het ook daadwerkelijk uit te voeren. Hij moest dingen doen waar hij geen ervaring mee had, die hij nooit eerder had gedaan, maar hij deed het. Natuurlijk kwam hij veel obstakels tegen op zijn pad, en mensen die minder geloof hadden in zijn missie. Maar hij was niet te stoppen en wist met zijn ‘ingrediënten’ een overtuigingskracht te creëren waarbij hij anderen zover kon krijgen mee te werken.

Wat een mooi inzicht om mee te nemen in mijn eigen dagelijks leven. Misschien herken je het wel dat er soms ideeën of dromen in je op komen of bij je spelen, of keuzes die je zou willen maken, maar waar je verder niks mee doet, omdat het spannend is, of teveel gedoe wordt om het uit te laten komen, of je bang bent dat ’t je niet gaat lukken. Terwijl de mooiste dingen kunnen gebeuren op het moment dat je ergens in gelooft, uit je comfortzone durft te stappen, voorbij je angst gaat en het gewoon gaat doen.

Angst voor negatieve uitkomst
De reden waarom wij uitdagingen liever niet aangaan is de angst dat het niet goed gaat, of niet goed genoeg. Dat je het niet goed genoeg doet, of niet (volledig) het resultaat bereikt wat je voor ogen had. Dat kwam in deze film ook mooi naar voren. Anthony Hopkins speelt in deze film de oudere versie van Nicholas die terugblikt op zijn leven. Deze fantastische acteur laat prachtig de emotie zien waar Nicholas in de loop van zijn leven mee worstelt: schuldgevoel. Hij had zich niet door deze angst laten leiden, toen hij zijn uitdaging aanging, maar dit was wel de emotie, waar hij in zijn leven onder gebukt ging.

Wat er gebeurde: Als in de film de 2e wereldoorlog uitbreekt en ook Praag wordt bezet door de Nazi’s, heeft Nicholas 669 kinderen in Engeland weten te krijgen en ondergebracht bij gastgezinnen. Omdat de opvangplekken in Praag nu enorm in gevaar komen, besluit Nicholas de laatste groep kinderen (250), in een keer per trein naar Engeland te laten komen. Het is het grootste transport van kinderen tot dan toe. Maar helaas, deze trein wordt nog voor vertrek onderschept door de Nazi’s en de kinderen gaan met hun ouders terug naar de opvangplekken. Communicatie was op dat moment niet mogelijk en terwijl Nicholas tevergeefs op het station in Engeland op deze trein staat te wachten, moet hij tot zijn grote frustratie en verdriet constateren dat deze trein niet gaat komen en dit laatste deel van zijn missie niet gelukt is.

En helaas is dat het gevoel wat hij in zijn verdere leven met zich mee draagt. Het schuldgevoel over het falen van dit deel van zijn missie. En schuldgevoel is een gevoel wat zo ongelofelijk aan ons blijft ‘knagen’, dat het de reden is waarom we vaak uitdagingen niet aangaan, omdat we onbewust bang zijn voor dit (of een soortgelijk) gevoel achteraf.

Antony Hopkins is zo ongelofelijk goed in staat deze emotie over te brengen, en ik denk dat dit wel de grootste indruk op mij heeft gemaakt in deze film. Deze man had zoveel goeds gedaan en zoveel kinderen gered, en in plaats van trots zijn op wat hij had bereikt, ging hij gebukt onder het schuldgevoel van wat niet was gelukt. Waarom kunnen wij mensen toch zo gefocust blijven op wat niet goed is gegaan, als er ook zoveel is wat wel goed gaat? Hoe bijzonder is het toch dat wat niet goed aan ons blijft plakken als klittenband, terwijl wat wel goed is eigenlijk zo langs ons heen glijdt.

Meer aandacht voor wat er niet goed gaat of kan gaan
Waarom hebben mensen zo’n aangeboren neiging tot negativiteit? Terwijl dit zo’n negatieve impact heeft op hoe wij ons leven kunnen ervaren. Het leidt tot meer stress en maakt dat we angstiger in het leven staan. En toch hebben we er allemaal mee te maken. Waarom geven we onbewust en volledig automatisch meer aandacht aan wat er niet goed gaat, dan wat er wel goed gaat? De verklaring hiervoor is evolutionair.

De gerichtheid op negativiteit heeft evolutionair gezien een functie. Om te kunnen overleven was het heel vroeger belangrijk om bedreigingen te herkennen. Toen kon nog loslopende wilde dieren niet in de gaten hebben, immers de dood betekenen. En deze negatieve gerichtheid hebben we nu nog steeds. Er kunnen namelijk veel dingen mis gaan in het leven, of niet gaan zoals wij dat willen, en onbewust zijn we hier continu waakzaam voor. Nu zijn het geen wilde beesten, maar lastige collega’s, stapels werk, studiedruk, eisen, verwachtingen, onvervulde behoeftes etc. En hoe meer stress we ervaren en hoe meer we overprikkeld raken, hoe actiever deze negatieve gerichtheid wordt.

Negativity bias – de verklaring
Ons brein heeft een ingebouwde neiging om de nadruk te leggen op het negatieve. Negatieve zaken vallen ons meer op én we onthouden ze ook beter. Psychologen noemen dit de ‘negativity bias’. Als wij een gesprek met iemand hebben waarin 10 positieve, en 1 negatief punt genoemd wordt, dat is dat laatste wat we meenemen, waar we slapeloze nachten van kunnen hebben en wat we ons nog lang zullen herinneren van dit gesprek.

Negatief denken is dus een evolutionaire automatische gewoonte, die ons eigenlijk helemaal niet meer dient. We zijn (hier) immers niet meer dagelijks is levensgevaar. Gelukkig kan je deze gewoonte afleren. Je kan de programmering van je innerlijk systeem bijsturen naar meer positiviteit. Het vraagt het een bewuste keuze om meer op positieve emoties te focussen. Positiviteit is een keuze, positief zijn gaat niet vanzelf. Hoe meer positieve keuzes je maakt, hoe mooier je leven wordt. Positief zijn betekent niet het negeren van het negatieve. Het betekent het accepteren en leren omgaan met het negatieve en tegelijkertijd zien wat er allemaal wel goed gaat of wel gelukt is.

Gelukkig kreeg Nicholas ook de gelegenheid om bewust te worden van wat er allemaal wel goed gegaan was en te zien hoeveel kinderen hij had gered en gelegenheid had gegeven voor het opbouwen van een gezond en gelukkig leven. Zijn missie was voor het grootste deel geslaagd, maar er was wel iets voor nodig om hem daar bewust van te maken. Om wakker te worden uit het schuldgevoel en dankbaar te zijn en te genieten van het bereikte resultaat.

Dankbaarheid: de manier om meer te focussen op het positieve
Dankbaarheid, een meer waarderende levenshouding, gericht op het positieve kan je oefenen. Door elke dag stil te staan bij 5 dingen waar je dankbaar voor bent. Ik doe dit zelf elke avond als ik in bed lig, en val dan meestal met een glimlach op mijn gezicht in slaap.

Als je wilt oefenen met bewust kiezen om meer dankbaar te zijn, zou deze dankbaarheidsoefening uit mijn Mindful Morning programma je behulpzaam kunnen zijn.

Elke dag stil staan bij waar je dankbaar voor bent, verandert iets in je hersenen waardoor die negativiteitsbias wat wordt verminderd en jouw positieve kijk wordt gestimuleerd. Probeer het zelf eens uit en gebruik de komende maand eens om je dag te beginnen met stil te staan bij waar je dankbaar voor bent met deze dankbaarheidmeditatie. Ik ben benieuwd naar je ervaring!