De boom in het bos liet in de herfst alles los
Alles liet hij gaan
En hij fluisterde zacht
Loslaten is nodig om krachtiger in het leven te staan
Ondanks dat de temperaturen deze week nog bijna ’s zomers zijn, vindt vandaag, zondag 22 september, exact om 14.43 uur de herfstequinox plaats. Ofwel, het moment waarop bij ons, op het noordelijk halfrond, officieel de herfst begint. Vandaag staat de zon precies boven de evenaar waardoor dag en nacht overal op aarde even lang zijn. Vanaf nu worden bij ons de dagen weer korter, het wordt later licht en eerder donker en we worden uitgenodigd om de uitbundigheid van de zomer los te laten en ons voor te bereiden op de verstilling van de winter.
Dag zomer, welkom herfst
Een beetje weemoedig laat ik de zomer achter. De heerlijke start van de dag met een ontbijtje in de tuin, alles wat zo mooi groeide en bloeide in mijn tuin, de lange zomeravonden buiten onder de sterren. Ik mag het los gaan laten en meebewegen. Want het is herfst, ik voel het in de lucht hangen, ik zie het om me heen. Langzaam verandert de natuur, het licht, de kleuren, de geuren. We mogen de zomer achter ons laten en gaan genieten van de schoonheid van de herfst.
Ik vind het zo mooi en ook zo’n mooi voorbeeld om te ervaren hoe de natuur altijd in beweging is. Van seizoen naar seizoen. Moeiteloos. Hoe in dit seizoen de bladeren aan de bomen helemaal vanzelf kleuren naar geel, oranje en rood en vervolgens omlaag dwarrelen. Hoe de appels en peren zodra ze rijp zijn vanzelf van de bomen vallen, en hoe de grond onder mijn kastanjeboom zich steeds meer vult met losgelaten kastanjes. Het is herfst, en de natuur is de uitbundigheid van de zomer, dat wat gegroeid is en gebloeid heeft, aan het loslaten. Dat wat is gezaaid, mag geoogst worden, dat wat heeft gediend, mag losgelaten worden.
De natuur in balans
Ik hou van de natuur. Hoe het werkt en samenwerkt, het komen en gaan, het zaaien en oogsten, het toelaten en loslaten. De kracht van de natuur, de moeiteloosheid waarmee de natuur mee stroomt, het ene seizoen overgaat in het andere, en hoe de natuur altijd weer helemaal vanzelf terugkomt in balans.
Als we de natuur haar werk laten doen, zal er na een periode van ’te’, altijd weer herstel optreden en maakt de uitbundigheid van de zomer moeiteloos ruimte voor een periode van loslaten in de herfst, om zich terug te kunnen trekken in de stilte van de winter, en in de lente weer langzaamaan naar buiten te komen om te laten ontkiemen wat mag groeien en bloeien in de zomer.
Wij zijn vaker uit balans
De natuur vindt uiteindelijk altijd wel weer haar balans, maar hoe zit het met ons? Ik geloof erin dat wij niet alleen natuur om ons heen hebben, wij zijn de natuur, en onlosmakelijk met de natuur verbonden. En net als de natuur buiten ons, kent onze innerlijke natuur seizoenen die komen en gaan en situaties, ervaringen, gebeurtenissen of perioden in ons leven waarin het rustig is en stil, en perioden die uitbundiger of uitdagender zijn.
Helaas heeft die uitbundigheid in ons dagelijks leven vaak de overhand in de vorm van een continue ‘aan’ stand, en uit zich dat regelmatig in te veel, te druk, te snel, te overweldigend, te hoge verwachtingen, te goed willen doen. Gebeurtenissen gaan voorbij, maar de gevolgen blijven vaak in ons lichaam achter, en met de bijbehorende verhalen in ons hoofd, houden we dit onbewust vast. Net zoals ‘te veel’ de natuur buiten ons uit balans brengt, brengen deze ‘te’ situaties, periodes of ervaringen ons innerlijk ook uit balans. En terwijl de natuur haar balans uiteindelijk altijd wel weer terugvindt, gebeurt het bij ons vaker dat de disbalans blijft. Met alle gevolgen van dien: lichamelijke klachten, chronische stress, burnout, depressie, piekeren, paniekaanvallen, angststoornissen, hart- en vaataandoeningen.
Hoe kan dat nou, de natuur klopt toch?
Ik heb me hier vroeger altijd over verbaasd. De natuur klopt toch, hoe komt het dan dat wij mensen uit balans kunnen raken, maar dan vervolgens ook uit balans kunnen blijven? Iets mee kunnen maken en daarin kunnen blijven hangen? Hoe komt het dat een lichamelijke, of mentale klacht en/of pijn chronisch kan worden? Wat hapert er dan in de natuurlijke werking van ons innerlijke systeem? Mijn vraag heeft geleid tot jarenlange verdieping in de werking van de mens, het bewustzijn, het onderbewuste, de mind en het zenuwstelsel. En gesteund door veel wetenschappelijk onderzoek heb ik antwoorden gevonden, die ik deze periode graag me je wil delen.
Waarom wij zo moeilijk kunnen loslaten
Als we onze innerlijke natuur ongestoord, zonder ingrijpen haar werk zouden laten doen, zouden wij ook vanzelf weer in balans komen. We zouden meer meestromen, toelaten en loslaten. Maar wij leven niet meer met de natuur. Wij stromen niet, wij strijden meer. Wij kunnen denken, verhalen creëren, en het zijn juist vaak die verhalen, die maken dat de ‘aan’-/strijd/overlevingsstaat en daarmee de disbalans blijft.
Daarbij lijken de technologische ontwikkelingen, die bedacht zijn met het idee ons leven te vergemakkelijken en te veraangenamen, het ons momenteel juist moeilijker te maken. De continue communicatie en overal van op de hoogte gehouden kunnen worden, de algoritmen die je uitdagen tot meer en beter en dat er altijd wel weer iets te veranderen, te verbeteren of te bereiken is, hebben als gevolg dat we continu geprikkeld worden met als gevolg dat we meer ‘aan’ staan dan goed voor ons is, en de balans tussen inspanning en ontspanning volledig weg is. En in de ‘aan’ staat, kunnen we niet loslaten, we kunnen alleen maar vasthouden, aanspannen.
Loslaten vraagt om toelaten van natuurlijke impulsen
Onze natuur heeft een groot aantal ‘tools’ om een ‘te veel’ in ons lichaam terug in balans te brengen. Manieren om los te laten, te ontladen als een ‘te’ situatie of periode ons ‘geladen’ heeft. En we hoeven daar niet veel voor te doen. We mogen vooral laten, toelaten.
Bewegen als je je onrustig voelt, huilen als je verdrietig bent, stampvoeten als je boos bent, met iemand praten als je innerlijke druk ervaart, natrillen als je iets heftigs hebt ervaren. We hebben emoties om te kunnen ontladen, uiten en loslaten. Maar ook zuchten, gapen, hoesten, niezen, plassen, poepen, boeren en winden laten zijn allemaal manieren om los te laten. Het enige wat we hoeven te doen is toelaten, wat de natuur uit zichzelf wil doen bij een ‘te veel’, zodat de balans kan terugkeren. We noemen het niet voor niks je ‘uiten’. Er mag iets uit waar ‘te’ van is in je lichaam.
We leren onderdrukken
Maar onze opvoedingen en onderwijs zijn meer gericht op leren onderdrukken, dan leren toelaten. Wij leren onderdrukken, doorgaan, aanpassen, volhouden, vasthouden.
We leren doen wat hoort, wat netjes is, hoe we moeten doen en gedragen om aan de fatsoensnorm te voldoen, waardoor er weinig ruimte is voor onze natuur om haar ‘te’s’ te uiten en te ontladen. We leren bijvoorbeeld stil zitten, ook als we veel onrust van binnen voelen. We leren al op de peuterschool dat naar de wc gaan op een vast tijdstip is, plaspauze, in plaats van als je blaas vol is. Hou t maar op! We leren dat je je mond moet houden, als je je mening wilt uiten. We leren dat gapen, niezen, boeren en winden, automatische impulsen van je lichaam die nodig zijn om een ‘teveel’ los te laten, niet gepast is.
We leren dat boosheid, verdriet en angst, negatieve emoties zijn. Alleen al dit etiket nodigt niet echt uit tot toelaten. Dit soort ‘onderdrukken’ wordt ons al heel jong aangeleerd en we we blijven deze gewoonte ons hele leven volhouden. aHier is trouwens niemand schuldig aan. We leren dit al decennia lang, generatie op generatie, en zo blijft het verhaal voortduren. Maar het kan anders, en het moet ook eigenlijk anders. Want ons lichaam heeft deze ontladingen wel nodig. Om innerlijk de balans te herstellen, en na een ‘te veel’ weer in een ‘(be)rust’ staat te komen.
Wat je niet los laat, houd je vast
W at er niet uit kan, blijft erin, en wordt onderdrukt en houd je vast. Dit kost energie en innerlijke kracht. Energie en kracht die ten koste gaat van andere processen in je lichaam. En dit houdt je zenuwstelsel in de ‘aan’/strijd/vasthouden/angst staat en je hoofd creëert de bijbehorende gedachten. We mogen dus veel meer leren om de impulsen van ons lichaam toe te laten, en het onderdrukken los te laten. We mogen leren hoe we ons lichaam kunnen begeleiden in loslaten, in berusting komen. En het goede nieuws is: we kunnen leren hoe we loslaten meer kunnen toelaten.
Loslaten leren toelaten
En dan klopt de natuur toch weer. Ons lichaam wil altijd balans creëren. Maar omdat wij de natuurlijke en automatische loslaat impulsen kunnen onderdrukken, hebben we van de natuur weer tools gekregen om zelf de balans terug te brengen. Hoe mooi is en krachtig voelt dat! Je hebt de tools, je hoeft ze alleen maar te leren en op de juiste manier te leren inzetten.
In de verschillende trainingen, behandelingen en begeleidingstrajecten die ik aanbied, leer je door kennis en vaardigheden wat loslaten nu werkelijk is en hoe je dat doet, en hoe je daardoor zelf ruimte creëert om meer in balans te zijn, innerlijke rust te ervaren te ontspannen en te genieten.
En tot slot wil ik graag dit prachtige gedicht over loslaten met je delen:
Ze liet los
Zonder een gedachte of een woord, liet ze gewoon los.
Ze liet haar angst los.
Ze liet alle oordelen los.
Ze liet het mengsel van meningen los die haar hoofd omzwermden.
Ze liet haar besluiteloosheid los.
Ze liet alle ‘goede’ redenen los.
Ze liet het allemaal gewoon los.
Ze liet alles los wat haar tegenhield.
Ze liet ook alle ongerustheid los dat ze niet vooruit zou komen
Ze liet alle gepieker over ‘hoe het goed te doen’ los
Ze beloofde niet om los te laten.
Ze liet het allemaal gewoon los.
Ze analyseerde niet of ze het moest loslaten.
Ze liet het allemaal gewoon los.
Zoals een blad dat uit een boom valt, liet ze het allemaal gewoon los.
Er was geen moeite.
Er was geen strijd.
Het was niet goed of slecht.
Het was gewoon zo dat in de ruimte van het loslaten,
ze het allemaal liet zijn wat het was.
Er kwam een brede glimlach op haar gezicht.
Een licht briesje waaide door haar heen.
En de zon en de maan schenen voor altijd.
Ernest Holmes
Dankjewel weer voor je aandacht. Ik wens je mooie 1e herfstdag vandaag!
Hartegroet,
Marjolein