Soms hè, dan zit mijn hoofd zo vast in een verhaal, dat het me blijft bezig houden. En het bijzondere is, dat ik op die momenten ook alleen maar zie en ervaar, wat kloppend is met mijn verhaal. Het wordt daarom steeds meer waar. Dat soort momenten zou ik willen dat ik een knop had, die ik om kon zetten.

Helaas hebben we die knop niet, maar er zijn wel mogelijkheden om je hoofd meer tot rust te brengen en de toon van je verhalen te veranderen. Want je hebt veel meer invloed op wat er in jouw binnenwereld allemaal gebeurd, dan je misschien denkt!

Zou jij ook weleens je hoofd uit willen zetten? Of willen dat je over sommige dingen anders kon denken? Dat je het eens vanuit een ander perspectief kon zien, of het gewoon kon laten, zonder er iets van te vinden? Wist jij dat we elke dag weer heel veel verhalen in ons hoofd creëren, en dat de verhalen van vandaag heel vaak bijna hetzelfde zijn als gisteren? Misschien een andere setting, maar de moraal van het verhaal is meestal hetzelfde.

Een verhalenvertelmachine om je ervaring logisch te maken
Ons hoofd noem ik vaak een verhalenvertelmachine. We hebben elke dag weer ontzettend veel verhalen die door ons hoofd gaan. Volgens de wetenschap hebben we wel 120000 gedachten per dag, waarvan 70% ‘negatief’ (geen idee trouwens hoe ze dat gemeten hebben). Maar waar komen al die verhalen nou eigenlijk vandaan? Hoe ontstaan ze en waarom hebben we ze? En wat bepaalt de inhoud van jouw verhalen? En waarom ze zo vaak negatief zijn? Hoe komt het toch dat we zo weinig invloed lijken te hebben op wat er allemaal in ons hoofd gebeurd?

Je lichaam bepaalt en je hoofd verhaalt 
Het antwoord op deze vraag vinden we door inzicht te krijgen in waar onze verhalen nou eigenlijk ontstaan. Want terwijl wij denken dat ons hoofd de wijsheid in pacht heeft, is het in werkelijkheid je zenuwstelsel die de impuls geeft voor het ontstaan van het verhaal. Nog voordat je hersenen gedachten kunnen vormen en woorden kunnen geven aan je ervaringen, initieert je zenuwstelsel al een reactie.

Elke ervaring creëert in jouw binnenwereld (zenuwstelsel) een bepaalde staat (rust/onrust, ontspannen/stress), er wordt iets in je getriggerd, positief of negatief, waardoor er in je lichaam ontspanning of aanspanning ontstaat. Positieve ervaringen glijden vaak wat meer aan ons voorbij, zonder dat er in je binnenwereld iets gebeurd. Maar zodra er iets in jou getriggerd wordt wat je ‘raakt’, spant je lichaam aan en ervaart je stress. Vervolgens creëert je hoofd er een bijbehorend verhaal bij, wat die staat logisch maakt. Je hoofd wil graag betekenis geven aan je ervaring, het logisch en kloppend maken.

Emotionele blauwe plekken
Ervaringen die we in ons leven als niet prettig ervaren, kan je zien als een soort emotionele blauwe plekken. En als we worden ‘geraakt’, kan je dat zien alsof er op die blauwe plek geduwd wordt. Je zenuwstelsel geeft dan direct een signaal naar je hersenen dat er actie moet worden ondernomen, de reden waarom je lichaam aanspant, en er wordt door je hoofd een bijbehorende verhaal opgestart. In je zenuwstelsel zitten de oude ‘blauwe plekken’ opgeslagen. En zodra je zenuwstelsel iets waarneemt wat jouw blauwe plek raakt, komt er een automatische reactie waarbij je ofwel in actie komt om te vechten of te vluchten, of je terugtrekt en ineenkrimpt.

Het is via je zenuwstelsel dat we onze verhalen creëren. Het is de overtuigingskracht van ons hoofd die maakt dat alle aandacht gaat naar onze zelf gecreëerde verhalen, en we ook niet twijfelen aan de waarheid ervan. Het bijzondere is dat je met deze verhalen continu bezig bent met het bevestigen en gevoelig houden van jouw blauwe plekken. En je hoofd is heel overtuigend en hardnekkig met haar verhalen. Misschien heb je al weleens geprobeerd ergens op een andere manier over te denken, maar steeds weer komt over jezelf, een ander, een situatie of de wereld, het zelfde verhaal terug.

Verhaal in je hoofd volgt staat van je zenuwstelsel
De staat van je zenuwstelsel heeft invloed op de gevoeligheid van jouw blauwe plekken. En eigenlijk kan je ’t zo zien: hoe meer ontspannen en op je gemak je bent, hoe minder gevoelig je bent voor triggers. Als de staat van je zenuwstelsel verandert, verandert ook onze gevoeligheid voor triggers, en daarmee de toon of kleur van ons verhaal. Simpel gezegd: met een zenuwstelsel in stressstaat, creëren onze hersenen sneller een stressverhaal, met een zenuwstelsel in ontspannen (ventrale) staat, creëren onze hersenen eerder een ontspannen verhaal. En in stressstaat is ook de drukte in je hoofd enorm, terwijl in ontspannen staat, je hersenactiviteit veel rustiger is, je hebt meer inzicht, overzicht en ziet meer mogelijkheden.

Je verhaal veranderen
Het veranderen van je verhaal doe je dus niet door alleen anders te denken, maar vooral door de staat van je lichaam te veranderen. Dat is helaas geen knop die je omzet, maar indirect kun je wel invloed uitoefenen op de staat van je zenuwstelsel. Door bewuster te worden van jouw gevoeligheden, hoe ze zijn ontstaan en wat in jouw lichaam gebeurd als deze worden getriggerd, kan je, samen met regulerende oefeningen de staat van jouw zenuwstelsel veranderen. En met het veranderen van de staat van je zenuwstelsel, verandert je gevoeligheid voor triggers, de manier waarop je naar de ervaring kijkt, en ook de toon/de kleur van het verhaal in je hoofd.

Zacht en krachtig zijn, kwetsbaar en moedig
Het vraagt moed om je schreeuwende hoofd te laten schreeuwen, en je aandacht te brengen naar de fluisteringen van je lichaam. Want terwijl je hoofd schreeuwt om de hoofdrol, is het in werkelijkheid je lichaam (zenuwstelsel) die de hoofdrol heeft. Je hoofd (hersenen) en je lichaam (zenuwstelsel) wisselen continu informatie uit. 20% van die informatie gaat van hersenen naar lichaam, 80% van lichaam naar hersenen. Dit verklaart waarom we door het verzachten en ontspannen van ons lichaam (naar ventrale staat), ook ons hoofd tot rust kunnen brengen en de toon van onze verhalen kunnen veranderen.

Wil jij meer invloed op de verhalen in je hoofd?
Als je meer invloed uit wilt oefenen op de hoeveelheid en de toon van de verhalen in jouw hoofd, is het dus belangrijk dat je bewust wordt van de werking van je zenuwstelsel en weten hoe je je zenuwstelsel kan thuisbrengen in een ontspannen en vredige staat. Pas dan komt er ruimte om bewust te kiezen en eens stil te staan bij welk verhaal je wil vertellen over jouw leven.

Dankjewel weer voor je aandacht. Ik wens je mooie verhalen vandaag!

Hartegroet,
Marjolein